ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ ΤΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
Ὑπό τοῦ Μακαριωτάτου
Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν κ.κ ΚΑΛΛΙΝΙΚΟΥ
Τό ἡμερολογιακό ζήτημα δέν εἶναι ἕνα ἁπλό θρησκευτικόζήτημα. Ἐάν
ἀνατρέξει κάποιος, ἀμερόληπτα, στίς ἱστορικές πηγές θά διαπιστώσει, ὅτι
αὐτό ἐμπλέκεται μέσα στίς πολιτικό-θρησκευτικές διαφορές Ἀνατολῆς καί
Δύσης.
Ἀφ' ὅτου θεμελιώθηκε ἡ Αὐτοκρατορία τῆς Ρώμης ὡς Ρωμαίϊκη
(Ἑλληνορθόδοξη) Αὐτοκρατορία τῆς Κωνσταντινουπόλεως, (Μ. Κωνσταντῖνος -
4ος μ.Χ. αἰώνας), οἱ διάφοροι λαοί πού ζοῦσαν ἐκτός των συνόρων της
ἐποφθαλμιοῦσαν τήν πρόοδο καί τά πλούτη της.
Οἱ βάρβαροι λαοί τῆς Δύσεως, Φράγκοι, Λογγοβάρδοι, Βουργουνδοί,
Σάξωνες, Νορμανδοί καί Γότθοι, ἐπιτέθηκαν κατά καιρούς καί
ὑποδούλωσαντις δυτικές ἐπαρχίες τῆς Ρωμαίϊκης Αὐτοκρατορίας. Οἱ
κατακτητές, μέ τήν πάροδο τοῦ χρόνου διαπίστωσαν ὅτι ἡ ὑποδούλωση τῶν
Ρωμηῶν ἦταν μόνο σωματική, σέ καμμία δέ περίπτωση δέν κατορθώθηκε νά
γίνει καί πνευματική! Ἄρα, ἦταν ἀδύνατος ὁ ἐκφραγκισμός τους. Μέ αὐτή
τήν διαπίστωση ἄρχισαν νά ἀπεργάζονται τρόπους πνευματικῆς ὑποδουλώσεως
τῶν Ρωμηῶν.
Γνώριζαν ὅτι τά σημεῖα ἀναφορᾶς τῶν ὑπόδουλων Ρωμηῶν ἀποτελοῦσαν:
α) ἀφ' ἑνός ἡ πίστις στήν Ὀρθοδοξία καί
β) ἀφ' ἑτέρου ἡ ἀποδοχή σάν ὑπέρτατου ἄρχοντα καί Ἐθνάρχη τους,τοῦ
Αὐτοκράτορα τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Γιά νά ἐπιβάλλουν τήν κυριαρχία τούς
ἔπρεπε νά πείσουν τούς Ρωμηούς ὅτι οἱ ἀνατολικοί ἦταν ἐχθροί τους καί
τους εἶχαν ὑποδουλώσει, ἐνῶ αὐτοί οἱ ἐκπρόσωποι τῆς Φραγκοσύνης ἦταν
φίλοι τους, ἀπόδειξη ὅτι τούς ἐλευθέρωσαν ἀπό τή δουλεία πού τούς εἶχε
ἐπιβάλλει ἡ Ἀνατολή !!!
Γιά νά πραγματοποιήσουν τά σχέδιά τους, ἔβαλλαν δύο στόχους στήν προπαγάνδα τους:
α) πρώτον προσποιήθηκαν ὅτι γίνονται Ὀρθόδοξοι, χωρίς ποτέ νά μελετήσουν τήν Ὀρθοδοξία καί νά ἀφομοιωθοῦν ἀπ' αὐτήν,
β) δεύτερον, κατηγοροῦσαν μέ κάθε τρόπο τόν Αὐτοκράτορα τῆς
Κωνσταντινουπόλεως καί τούς Ρωμηούς τῆς Ἀνατολῆς ὅτι ἤσαν διεστραμμένοι
καί τούς εἶχαν ὑποδουλώσει. Ἄρα αὐτοί (οἱ Φράγκοι) ἦταν οἱ ἐλευθερωτές
τους ἀπό τήν δουλεία τῶν Ἀνατολικῶν.
Γιά νά ἐπιτύχουν τόν πρῶτο στόχο τους, ὄχι μόνο δέχθηκαν νά βαπτιστοῦν
Χριστιανοί, ἀλλά ἐφρόντισαν νά δικτυωθοῦν στήν ἡγεσία τῆς Ὀρθόδοξης
Ἐκκλησίας, ἀποβλέποντας στήν κατάκτησή της! Ἀπό τότε καί ἐφ' ἑξῆς τό
πρῶτο παιδί οἰκογενείας "εὐγενῶν" κληρονομοῦσε τόν τίτλο "εὐγενείας" τοῦ
πατέρα του, τό δεύτερο γινόταν στρατιωτικός καί τό τρίτο κληρικός καί
μάλιστα ἐφημέριος μεγάλης ἐνορίας ἤ ἡγούμενος σημαντικῆς Μονῆς μέ
ἀπώτερο σκοπό τήν ἐξέλιξή του σέ ἐπίσκοπο. Τέτοιοι ἐπίσκοποι ἤσαν αὐτοί
οἱ ὁποῖοι ἐδογμάτισαν τόν 8ο μ.Χ. αἰώνα τήν προσθήκη τοῦ Filioque !
Αὐτή ἡ τακτική ἀποτέλεσε καί τή βάση τοῦ "μαύρου μεσαίωνα" μέ τήν "Ἱερά
Ἐξέταση". Οἱ ψευτο-ἐκχριστιανισθέντες γόνοι τῶν κατακτητῶν πού εἶχαν
ἱερωθεῖ, χρησιμοποιοῦσαν τό μυστήριο τῆς ἐξομολογήσεως κατά τῶν
ὑπόδουλων Ρωμηῶν. Δηλαδή, κατά τή διάρκειά του, ἀνέκριναν τούς
ἐξομολογούμενους ἄν εἶχαν ἀκόμη τήν πίστη πρός τήν Ἀνατολή. Ἄν ἐδέχοντο
τά δόγματα τῆς πίστεως ὅπως οἱ Ἀνατολικοί καί ἄν ἐπίστευαν σάν ὑπέρτατο
ἄρχοντα τόν Αὐτοκράτορα τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Ἐφ' ὅσον διαπίστωναν
κάτι τέτοιο, τούς παρέδιναν στούς "ἱεροεξεταστές", οἱ ὁποῖοι μέ διάφορα
βασανιστήρια τούς ἀνάγκαζαν νά ὁμολογήσουν ὅτι δῆθεν ἀσχολοῦνται μέ τήν
μαγεία καί τούς καταδίκαζαν στόν διά πυρᾶς θάνατον.
Γιά νά ἐπιτύχουν τόν δεύτερο στόχο τους, νά κόψουν κάθε δεσμό τους μέ
τήν Κωνσταντινούπολη καί τόν Αὐτοκράτορα, προσπαθοῦσαν νά πείσουν τούς
ὑπόδουλους Ρωμηούς, ὅτι στήν Ἀνατολή κατοικοῦν οἱ διεστραμμένοι καί
ἀνήθικοι Γραικοί (αἱρετικοί) οἱ ὁποῖοι τούς εἶχαν ὑποδουλώσει καί ἀπό
τούς ὁποίους αὐτοί τούς ἐλευθέρωσαν ! Προσπαθοῦσαν νά τούς πείσουν ὅτι
αὐτοί (οἱ Φράγκοι) εἶναι οἱ ἀληθινοί Ρωμηοί. Μάλιστα τόν 8ο μ.Χ. αἰώνα
ἔστεψαν τόν Κάρολο (τόν γιά τούς Φράγκους μέγα) "ὡς Βασιλέα τῶν Ρωμαίων
Ἀνατολῆς καί Δύσεως" !
Τόν 11ο μ.Χ. αἰώνα (1054) πού ἐπισημοποιήθηκε τό σχίσμα Ἀνατολῆς καί
Δύσεως, τότε ἀποφάσισαν τήν διά τῶν ὅπλων κατάργηση τῆς Ἀνατολικῆς
Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας. Ὡς δικαιολογία ἔλαβαν "τήν ἀπελευθέρωση ἀπό τούς
Μουσουλμάνους τοῦ Τάφου τοῦ Χριστοῦ". Ξεκίνησαν ἔτσι, τίς περιβόητες
"Σταυροφορίες", πού οὐσιαστικό λόγο εἶχαν τήν κατάληψη τῆς
Κωνσταντινουπόλεως ἤ τουλάχιστον τήν, μέ κάθε τρόπο, ἐξασθένησή της.
Ὅπως γράφει ὁ καθηγητής Βλ. Φειδᾶς, στή "ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΗΘΙΚΗ
ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ", στό λῆμμα "Σταυροφορίαι": "Αἵ ἐκστρατίαι αὗται
περιεβλήθησαν τό κύρος τοῦ πάπα Ρώμης καί προϊόντος του χρόνου ἔλαβον
τόν χαρακτήρα γενικοῦ πολέμου κατά πάντων των ἀπίστων, οἱ ὁποῖοι ἤσαν
κεκηρυγμένοι ἐχθροί του Χριστιανισμοῦ, ὡς καί κατά τῶν μή ἐπιθυμούντων
νά ὑποταγοῦν εἰς τήν διοικητικήν δικαιοδοσίαν τοῦ πάπα". Ἡ ὑποταγή στόν
πάπα ἀντιλαμβάνεται καθένας τί σημαίνει ὅταν ἀναλογισθεῖ ὅτι ὁ πάπας
εἶναι ὁ κύριος ἐκφραστής τῆς Φραγκοσύνης ! Εὐτυχής κατάληξη γι' αὐτούς
(τούς Φράγκους) ἦταν ἡ ἐξασθένηση τῆς Αὐτοκρατορίας τῆς
Κωνσταντινουπόλεως καί ἡ ὑποδούλωση τῆς Ρωμηωσύνης στούς Τούρκους στίς
29 Μαΐου 1453.
Στό διάστημα τῆς Τουρκοκρατίας 1453-1821 προσπάθησαν οἱ Φράγκοι νά
νοθεύσουν τήν Ὀρθοδοξία μέ τήν εἰσδοχή τοῦ Φράγκικου (νέου) καλενδαρίου
(ἑορτολογίου). Οἱ Ρωμηοί (Ἕλληνες Ὀρθόδοξοι) ἀντέδρασαν μέ πανορθόδοξες
Συνόδους τά ἔτη 1583 - 1587 - 1593, οἱ ὁποῖες καταδίκασαν τούς Φράγκους
ὡς αἱρετικούς καί παραδωσαν στό αἰώνιο ἀνάθεμα ὅποιον θά δεχόταν τό
Φραγκικό καλενδάριο ! Δυστυχῶς μετά τήν ἀπελευθέρωση ἀπό τόν τουρκικό
ζυγό μιᾶς μικρῆς ἐπαρχίας, τῆς ἄλλοτε κραταιᾶς Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας,
τῆς Ἑλλάδος,οἱ Φράγκοι μεταχειρίστηκαν ἕναν ἄλλο τρόπο γιά νά πετύχουν
τόν σκοπό τους, τήν στρατολόγηση προδοτῶν.
Ἔπεισαν τό ὑπόδουλο Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο νά στέλνει τούς κληρικούς
του στήν "ἐλεύθερη Χριστιανική δύση" γιά νά μορφωθοῦν...! Μέ τή φράγκικη
μόρφωσή τους αὐτοί, μεταβάλλονταν σέ γενίτσαρους κατά τῆς Ὀρθοδοξίας
καί τῆς Ρωμηοσύνης !
Ἀπό τά τέλη τοῦ 19ου μ.Χ. αἰώνα, ἄρχισε νά πνέει τό Φιλοδυτικό πνεῦμα
στό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο. Μέ τήν ἀνάδειξη τοῦ Ἰωακείμ Γ' ὡς
Πατριάρχου, γιά πρώτη φορά (1878 - 1884), ἔχουμε τόν πρῶτο Οἰκουμενικό
Πατριάρχη πού ἦταν μασῶνος. Τό ἔτος 1895 ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης
Ἄνθιμος Ζ', μπορεῖ νά θεωρηθεῖ ὡς προπομπός τῆς ἡμερολογιακῆς ἀλλαγῆς,
ἐφ' ὅσον αὐτός πρῶτος ἐξέφρασε "πόθους καί εὐχᾶς ὑπέρ ἑνός ἑνιαίου
ἡμερολογίου δί' ἅπαντάς τους Χριστιανικούς λαούς".
Ὁ Ἰωακείμ Γ' κατά τή δεύτερη περίοδο τῆς Πατριαρχείας τοῦ (1901-1912)
τό 1902 μέ ἐγκύκλιό του πρός ὅλες τίς αὐτοκέφαλες Ὀρθόδοξες ἐκκλησίες,
ζητοῦσε τή γνώμη τους γιά ἀλλαγή τοῦ ἡμερολογίου.
Στό πνεῦμα αὐτῆς τῆς ἐρωτήσεως ἡ ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος πιεζόμενη καί ἀπό
τήν Ἑλληνική Πολιτεία γιά ἀποδοχή ἀλλαγῆς τοῦ Ἰουλιανοῦ ἑορτολογίου ἀπό
τό Γρηγοριανό, συνέστησε ἐπιτροπή ἀποτελούμενη ἀπό τούς Σεβασμιότατους:
Δημητριάδος Γερμανό ὡς πρόεδρο, Ναυπακτίας καί Εὐρυτανίας Ἀμβρόσιο,
τούς καθηγητές : τότε Ἀρχιμανδρίτη καί μετ' ἔπειτα Μητροπολίτη Ἀθηνῶν
Χρυσόστομο Παπαδόπουλο, κ. Αἰγινήτη καί κ. Ζολώτα. Ἡ Ἐπιτροπή μέ πρόταση
τοῦ καθηγητοῦ κ. Αἰγινήτου ἀπεφάσισε ὡς ἑξῆς: "Ἡ Ἐπιτροπή φρονεῖ ὅτι ἡ
μεταβολή τοῦ Ἰουλιανοῦ Ἡμερολογίου μή προσκρούουσα εἰς δογματικούς καί
κανονικούς λόγους δύναται νά γίνει, μετά συνεννόησιν μετά πασῶν των
λοιπῶν Ὀρθοδόξων Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν, κ.λ.π.".
Μέ τήν εἰσήγηση τῆς ἐπιτροπῆς, ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος ἀπέρριψε τήν ἰδέα τῆς ἀλλαγῆς τοῦ ἡμερολογίου.
Φαίνεται ὅτι τό ζήτημα δέν βρῆκε τήν ἀναμενόμενη ἀνταπόκριση καί ἀπό
τίς ἄλλες Αὐτοκέφαλες Ἐκκλησίες καί παρέμεινε γιά εὐθετότερο χρόνο.
Ὄντως, τό νεωτερίστικο πνεῦμα βρῆκε προσφορότερο ἔδαφος γιά ἀλλαγές,
στά τέλη τῆς πρώτης εἰκοσαετίας τοῦ 20ου μ.Χ. αἰώνα. Ἀφορμές, ἡ Ἐθνική
τραγωδία τῆς Μ. Ἀσίας καί τά πολιτικά πάθη πού κυριαρχοῦσαν τήν ἐποχή
αὐτή στόν Ἑλλαδικό χῶρο. Τότε ἦταν ὁ κατάλληλος καιρός γιά τά πρῶτα
βήματα τῆς παναιρέσεως τοῦ οἰκουμενισμοῦ. Σύμφωνα μέ τήν Πατριαρχική
ἐγκύκλιο τοῦ 1920, ἐπί τοποτηρητείας τοῦ Δωροθέου Προύσης, (αὐτή
ἐκτιμᾶται ὅτι ἀποτελεῖ τόν καταστατικό χάρτη τοῦ Οἰκουμενισμοῦ), στήν
ὁποίαν ἐξηγεῖ τόν λόγο πού ἐπιβάλλει τήν ἀλλαγή τοῦ ἡμερολογίου "ὁ
ταυτόχρονος συνεορτασμός τῶν ἀκινήτων ἑορτῶν μεταξύ Ἀνατολῆς καί Δύσης
θά συντελέσει τά μέγιστα εἰς τήν ἐπίτευξιν τῆς πολυποθήτου ἑνώσεώς των".
Σκοπός τῆς ἀλλαγῆς, εἶναι ἡ γεφύρωση τοῦ χάσματος μεταξύ Ἀνατολῆς καί
Δύσεως. Ὄχι, ὅμως, μέ τήν ἐξάλειψη τῶν λόγων πού τό προκάλεσαν. Ὄχι μέ
τήν ἐπιστροφή τῆς Δύσεως στίς Ὀρθόδοξες πηγές ἀπό τίς ὁποῖες, ὅπως
προείπαμε, εἶχε ἀποκοπεῖ. Ἀλλά δεχόμενη ἡ Ὀρθόδοξη Ἀνατολή τίς διάφορες
καινοτομίες τῶν Δυτικῶν, νά πλησιάσει καί νά ἀφομοιωθεῖ τελικά ἀπό τήν
αἵρεσή τους !
Τό "Πανορθόδοξον Συνέδριον" τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ Ἰουνίου 1923, τό
ὁποῖο ἀποφάσισε τήν ἀλλαγή τοῦ ἡμερολογίου, στή 10η ἀπόφασή του
ἐπιφυλάσσεται τοῦ δικαιώματος γιά "μεταγενεστέραν αὐτοῦ τροποποίησιν"
(τοῦ νέου ἡμερολογίου). Βάζει, ὅμως, σάν ἀπαραίτητο ὄρο τήν συγκατάθεση
τῶν ὑπολοίπων αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν "ἥν ἤθελον ἀποδεχθῆ ἀπασαι αἵ
Χριστιανικαί Ἐκκλησίαι".
Ἑπομένως συμπεραίνεται, ὅτι καί γιά τήν ἀρχική ἀλλαγή ἀπαραίτητη
προϋπόθεση ἦτο ἡ συμφωνία "ἁπασῶν των Χριστιανικῶν Ἐκκλησιῶν". Οἱ
ὑπόλοιπες (ἐκτός της Ἑλλαδικῆς) ἐκκλησίες, ὄχι μόνο δέν συμφώνησανστην
ἀποδοχή τοῦ νέου ἡμερολογίου, ἀλλά γράφουν πρός τό Οἰκουμενικό
Πατριαρχεῖο πού ζητᾶ τή γνώμη τούς περί ἀλλαγῆς τοῦ ἡμερολογίου:
α) "Ἡ τοιαύτη γάρ μεταβολή, ὡς διασαλεύουσα τήν ἀνέκαθεν καί πολλάκις
καθαγιασθεῖσαν ὑπό τῆς Ἐκκλησίας τάξιν, συνεπάγετο ἀναμφιβόλως
διασαλεύσεις τινάς ἐν τῷ ἐκκλησιαστικῶ βίω... Διό τό ἐφ' ἠμίν, ἠμεῖς
ὑποστηρίξαμεν ἄν τήν τήρησιν ἐν τῇ ἐκκλησιαστική τάξει τοῦ Ἰουλιανοῦ
(παλαιοῦ) ἡμερολογίου" (Πατριαρχεῖον Ρωσσίας).
β) "Πάσα περί μεταρρυθμίσεως τοῦ κρατοῦντος ἡμερολογίου καί δή ἐπί
προτιμήσει τοῦ Γρηγοριανοῦ ἀπόφασις, ἔσται ἐπί βλάβη τῆς ὀρθοδοξίας".
(Πατριαρχεῖον Ἱεροσολύμων).
γ) "Οἱ ἀντιπρόσωποι τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν ἀνάγκη ἴνα ὦσι μᾶλλον
ἐπιφυλακτικοί, ὅσον ἀφορᾶ τό ζήτημα τοῦτο. Διότι ὡς γνωστόν, ἡ μεταβολή
του ἡμερολογίου ἐξυπονοεῖ τήν μεταλλαγήν τοῦ Πασχαλίου, διά τοῦτο
φοβούμενοι μή ὑποπέσωμεν εἰς κίνδυνον τινά, ὁποίους γνωρίζομεν ἐκ τῆς
ἱστορίας, εἰμί ταύτης τῆς ταπεινῆς γνώμης, ὅπως καί εἰς τό ἑξῆς τηρῶμεν
τήν πράξιν τοῦ Ἰουλιανοῦ ἡμερολογίου". (Ἐκκλησία Μαυροβουνίου).
δ) "Οὔτε διά τῶν δακτύλων δέν ἐπιτρέπεται ἠμίν νά θίξωμεν τάς
ἀπηρχαιωμένας ἀποφάσεις αἵτινες ἀποτελούσι τήν ἡμετέραν ἐκκλησιαστικήν
δόξαν". (Ἐκκλησία Ρουμανίας).
Ἐξάλλου καί ὁ Μητροπολίτης Ἀθηνῶν Χρυσόστομος ὅταν ἐπιχείρησε νά πιέσει
τίς λοιπές Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες νά στέρξουν σέ ὑποστήριξη τοῦ
Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου γιά τήν ἀλλαγή τοῦ ἡμερολογίου, ἔλαβε τίς
ἀνάλογες ἀπαντήσεις :
α) "Συνταυτισμός τῶν Ὀρθοδόξων ἑορτῶν πρός τά τῆς Ρωμαϊκῆς (παπικῆς)
ἐκκλησίας κρίνεται ἀσύμφορος διά τήν Ὀρθοδοξίαν". (Πατριαρχεῖον
Ἱεροσολύμων).
β) "Οἱ πολιτικοί παράγοντες παρέστησαν προόδου σύμπτωμα τήν ἀλλαγήν τοῦ
ἡμερολογίου, ἄν καί σύμπασα ἡ ἀνατολική ἐκκλησία ἔχεται τοῦ Ἰουλιανοῦ
Ἡμερολογίου, παρά τήν βίαν ἥν μετέρχεται τό Κράτος πρός ἀποδοχήν τοῦ
γρηγοριανοῦ. Ἡ ροπή εἰς τάς μεταβολᾶς τῶν κανόνων εἰκονίζει πρό τῶν
ὀφθαλμῶν ἠμῶν κίνδυνον μέγαν". (Πατριαρχεῖον Ἀντιοχείας).
γ) "...τά περί ἡμερολογίου καί Πασχαλίου... ἀνέγνωμεν... ἐσπεύσαμεν
ἀνακοινώσασθαι αὐτά τή καθ' ἠμᾶς Ἱερωτάτη τῶν Μητροπολιτῶν χορεία,
συνοδικῶς συνδιασκεπτόμενη τή 14η τοῦ αὐτοῦ μηνός Μαρτίου καθ' ὅ
παρειλήφαμεν πατρίου ἡμερολογίου... 'Ὅτι μέν οὐδεμίαν οὐδαμῶς ἡ καθ'
ἠμᾶς ἁγιωτάτη ἐκκλησία ἔβλεπε ἀνάγκην, ἀλλ' οὔδ' ἁπλῶς περιστάσεων
συνθήκην ἤ φορᾶν ἐπιβάλλουσαν τήν διόρθωσιν τοῦ ἐν χρήση τῆς Ὀρθοδόξου
ἐκκλησίας ἡμερολογίου". (Πατριαρχεῖον Ἀλεξανδρείας).
Ἡ Ἑλληνική Πολιτεία πιεζόταν, ὡς φαίνεται, γιά ἀλλαγή τοῦ ἡμερολογίου
ἀπό τίς Φράγκικες κυβερνήσεις τῆς Δύσεως. Φοβούμενη τυχόν ἀντιδράσεις
τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, μέ Βασιλικό Διάταγμα πού ὑπογράφηκε στίς 18
Ἰανουαρίου 1923 καί δημοσιεύθηκε στήν ἐφημερίδα τῆς Κυβερνήσεως στίς 25
Ἰανουαρίου, ἀποφάσισε τήν ἀλλαγή τοῦ ἡμερολογίου διά τοῦ ὁποίου ἡ 16η
Φεβρουαρίου 1923, ἔγινε 1η Μαρτίου 1923. Σέ καμμία περίπτωση δέν
δημιούργησε ζήτημα στήν Ἐκκλησία.
Καί τοῦτο γιατί στήν παράγραφο 3 τοῦ πρώτου ἄρθρου ἔλεγε τά ἑξῆς:
Διατηρεῖται ἐν ἰσχύει τό Ἰουλιανόν Ἡμερολόγιον, ὅσον ἀφορᾶ ἐν γένει τήν Ἐκκλησία καί τάς θρησκευτικᾶς ἐορτᾶς".
Στήν ἑπόμενη παράγραφο 4, ἔλεγε: "Ἡ Ἐθνική ἑορτή τῆς 25ης Μαρτίου καί
πᾶσαι αἵ κατά τούς κειμένους νόμους ἐορτάσιμοι καί ἐξερετέαι ἡμέραι,
ρυθμίζονται κατά τό Ἰουλιανόν Ἡμερολόγιον".
Προφανῶς ὁ Μητροπολίτης Ἀθηνῶν Χρυσόστομος ἄσκησε πιέσεις στήν
ἐπαναστατική κυβέρνηση νά ἑορτάσει τήν 25η Μαρτίου κατά τό νέο
ἡμερολόγιο, σέ ἀντίθεση μέ τό Βασιλικό Διάταγμα. Καί τοῦτο γιατί ὡς
φαίνεται διαπνεόμενος ἀπό φιλομοντερνισμό, (κουρά κόμης, παρακολούθησις
θεατρικῶν παραστάσεων), ἤθελε νά ἀσκήσει πιέσεις στήν ἱεραρχία γιά νά
δεχθεῖ τήν ἀλλαγή τοῦ ἡμερολογίου, μέ τό πρόσχημα, ὅτι δῆθεν
δημιουργεῖται σύγχιση ἀπό τήν ἑορτή τοῦ Εὐαγγελισμοῦ πού δέν συνέπιπτε
μέ τήν Ἐθνική Ἑορτή.
Ἡ ἔγκριση τῆς ἱεραρχίας ἐλήφθη καί ὁ Ἀθηνῶν Χρυσόστομος ἐκυκλοφόρησε
ἐγκύκλιο μέ ἀριθμ. 430 τήν 1η Μαρτίου 1924, μέ τήν ὁποία γνωστοποιοῦσε
στό πλήρωμα τῆς Ἑλλαδικῆς Ἐκκλησίας, ὅτι ἡ 10η Μαρτίου θά ὀνομασθεῖ καί
ἑορτασθεῖ ὡς 23η Μαρτίου !
Τό ἄγγελμα τῆς ἀλλαγῆς εἶχε σάν ἀποτέλεσμα τόν σκανδαλισμό τῆς
θρησκευτικῆς συνειδήσεως τοῦ Ὀρθοδόξου λαοῦ, ὁ ὁποῖος μέ ἕνα στόμα
βροντοφώναξε:
"Μετά ἀπό 20 αἰῶνες, μᾶς ἐφράγκεψαν τήν Ἐκκλησία μας !". Διετύπωσαν δέ
τίς ἐκκλησιολογικές τούς θέσεις ὡς ἑξῆς : "Ἡ διοικοῦσα Ἱεραρχία διά τῆς
ἀποδοχῆς καί χρήσεως ἐν τῇ θεία λατρεία τοῦ Γρηγοριανοῦ ἡμερολογίου,
ὅπερ ὁμολογεῖται καί ὑπό τοῦ τότε Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Γρηγορίου,
ὅστις εἰς ἐπιστολήν του πρός τόν τότε Μητροπολίτην Ἀθηνῶν Χρυσόστομον
Παπαδόπουλον ἔγραφε : "Δέν πρέπει ἀγαπητέ ἐν Χριστῷ ἀδελφέ... διά τῆς
μεταρρυθμίσεως ταύτης προχωρεῖ ἡ Ἐκκλησία εἰς τό Γρηγοριανόν
ἡμερολόγιον", ἐκήρυξεν ἐαυτήν σχισματικήν ἔναντί του κορμοῦ τῆς Μιᾶς,
Ἁγίας, Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς Ὀρθοδόξου του Χριστοῦ Ἐκκλησίας".
Ἀπό τῆς στιγμῆς ἐκείνης μεγάλη μερίδα κλήρου καί λαοῦ δέν ἀποδέχθηκε τά
τετελεσμένα γεγονότα καί ἄρχισε ἡ ἀντίσταση κατά τῆς ἡμερολογιακῆς
καινοτομίας.
Ἀρχικῶς ἱδρύθηκε τό σωματεῖο "Ἑλληνική Θρησκευτική Κοινότης τῶν Γνησίων
Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν" μέ ἕδρα τήν Ἀθήνα καί σκοπό τήν ὀργάνωση
παραρτημάτων (ἐνοριῶν) σέ ὅλη τήν Ἑλλάδα. Μέ σειρά ἄρθρων στόν ἡμερήσιο
τύπο, περιοδικές ἐκδόσεις καί ἄλλα ἔντυπα, ἐδίδετο ἡ μάχη τῆς καλῆς
ὁμολογίας καί ἐστηλιτευόταν ἡ κακοδοξία τῶν νεοημερολογιτῶν. Παράλληλα,
ἀπό μέρους τῆς νεοημερολογιτικῆς ἐκκλησίας μέ τήν συνδρομή τῆς
πολιτείας, ἄρχισαν διωγμοί κατά τῶν Γ.Ο.Χ. Κληρικῶν καί λαϊκῶν. Οἱ
θρησκευτικές ἀνάγκες τῶν Γ.Ο.Χ. ἐξυπηρετοῦνται σέ διάφορα ἀπομακρυσμένα
ἐξωκλήσσια γιά τόν φόβο βιαίου ἀποσχηματισμοῦ τῶν ἱερέων καί συλλήψεως
τῶν λαϊκῶν.
Ἕως τοῦ ἔτους 1934, μέ τή βοήθεια τῶν κληρικῶν πού δέν ἀκολούθησαν τήν
"νόμω κρατοῦσα" ἐκκλησία τοῦ νέου ἡμερολογίου καί ἁγιορειτῶν
ἱερομονάχων, ὀργανώθηκαν σέ ὅλη τήν Ἑλλάδα περί τά 800 παραρτήματα
(ἐνορίες). Ταυτόχρονα δέν ἔπαυσαν καί οἱ προσπάθειες γιά τήν ἐξεύρεση
Ὀρθοδόξων Ἀρχιερέων πού θά ἀνελάμβαναν τήν ἡγεσία τοῦ Ἱεροῦ Ἀγῶνος τῆς
Ὀρθοδοξίας.
13/26 Μαΐου 1935, ἱστορική ἡμέρα γιά τήν ἀληθινή παραδοσιακή Ἐκκλησία
τοῦ Χριστοῦ. Τρεῖς Μητροπολίτες, ὁ Δημητριάδος Γερμανός Μαυρομάτης, ὁ
πρώην Φλωρίνης Χρυσόστομος Καβουρίδης καί ὁ Ζακύνθου Χρυσόστομος
Δημητρίου, ἀπεκήρυξαν ὡς σχισματικόν τόν Ἀρχιεπίσκοπον Ἀθηνῶν καί μέ
διάγγελμά τους πρός τόν λαό λέγουν : "Ἡ ἐμμονή εἰς τό νέον ἡμερολόγιον
εἶναι κίνδυνος διά τήν θρησκείαν" (ἡμερήσιος τύπος τῆς 14/27 Μαΐου
1935).
23/4 ἕως καί 26/4/1935, λαμβάνουν χώρα χειροτονίες τεσσάρων νέων
Ἐπισκόπων ἀπό τούς τρεῖς Ἀρχιερεῖς. Ἐχειροτονήθησαν οἱ Ἀρχιμανδρίται
Γερμανός Βαρυκόπουλος ὡς Ἐπίσκοπος Κυκλάδων,
Χριστόφορος Χατζής ὡς Ἐπίσκοπος Μεγαρίδος,
Πολύκαρπος Λιώσης ὡς Ἐπίσκοπος Διαυλείας καί
Ματθαῖος Καρπαθάκης ὡς Ἐπίσκοπος Βρεσθένης.